حق تقدم سهام چیست؟

حق تقدم سهام یکی از مواردی است که برای افراد تازه وارد به بازار بورس مفهومی نا آشنا دارد و قصد داریم در مورد اینکه حق تقدم سهام چیست ، صحبت کنیم. حق تقدم سهام فرصتی برای سهامدران است تا بتوانند در افزایش سرمایه مشارکت داشته باشند. اگر در بازار سهام فعالیت دارید، اغلب با سهام حق تقدم روبرو خواهید شد، اما میبایست از نحوه عملکرد آن اطلاعات کافی را داشته باشید.
حق تقدم سهام، به سهامداران شرکتهای بورسی پس از تصویب افزایش سرمایه آنها در مجمع افزایش سرمایه از محل آورده نقدی، به منظور حفظ میزان قدرت تصمیمگیری آنها در امور شرکت ارائه میگردد. به همین منظور پس از تصویب افزایش سرمایه از سوی شرکت سرمایهگذار، گواهی حق تقدم برای سهامداران ارسال میگردد که با پر کردن این فرمها میتوانند مقدار سهام حق تقدم خود را به قیمت اسمی خریداری کرده و به برگه سهام خود تبدیل کنند.
زمانی که یک شرکت افزایش سرمایه میدهد، به نسبت درصد افزایش سرمایه، تعداد سهام آن نیز افزایش پیدا خواهد کرد. به دلیل اینکه سهامداران یک شرکت خواهان حفظ حقوق و منافع خود در شرکت هستند، انتظار دارند که بعد از افزایش سرمایه شرکت، درصد مالکیت خود را در شرکت نسبت به قبل از افزایش سرمایه حفظ کنند. به همین خاطر بر اساس قانون تجارت، این حق برای سهامداران شرکت در نظر گرفته شده است. بر این اساس، در صورتی که یک شرکت سهام جدیدی را برای فروش منتشر کند، سهامداران فعلی در خرید این سهام جدید در اولویت هستند تا بقیه سهامداران. این اولویت در خرید سهام نسبت به سهامداران جدید، حق تقدم سهام گفته میشود.

فهرست عناوین
Toggleنماد حق تقدم سهام چیست؟
نماد حق تقدم سهام حرف (ح) است که به آخر اسم نماد اضافه میشود. به عنوان مثال اگر شرکت خودروسازی سایپا که نمادش در بورس (خساپا) است، بخواهد حق تقدم منتشر کند، نمادش در سامانه بورسی یا پرتفوی سرمایهگذاری شما به صورت (خساپاح) وجود خواهد داشت.
گواهی حق تقدم سهام چیست؟
پس از تصویب افزایش سرمایه شرکت در مجمع افزایش سرمایه، فرمهایی برای سهامداران ارسال شده تا در صورت تمایل به استفاده از حق تقدم خود این فرم را پر کرده و برای شرکت ارسال کنند. به این فرمها اصطلاحا گواهی حق تقدم سهام میگویند. بعد از ارسال فرم مهلت تکمیل و ارسال آن محدود و به مدت 60 روز میباشد.
پس از دریافت گواهی حق تقدم سهام و تکمیل و ارسال این فرم در زمان تعیین شده توسط سهامداران برای شرکت، همچنین واریز مبلغ اسمی سهام به حساب شرکت، سهام جدید به نام آنها صادر میشود. همچنین ممکن است سهامداران به دلیل عدم اطلاع از افزایش سرمایه شرکت و یا هر دلیل دیگری فرم مذکور را پر نکنند، در این صورت شرکت اقدام به فروش سهام به قیمت بازار میکند و پس از کسر قیمت اسمی آن، مابه التفاوت را به حساب سهامداران واریز خواهد کرد.
حالت دیگر این است که سهامدار شخصا اقدام به فروش حق تقدم سهام در بورس به قیمت روز بازار کند. هر کدام از این ۳ حالتی که گفته شد، مزایای ناشی از حق تقدم سهام متعلق به سهامدار میباشد.
بعضا ممکن است شرکت افزایش سرمایه انجام داده و سهام حق تقدم شما در پرتفوی ظاهر نشود، در این حالت باید نماد مذکور را تغییر کارگزار ناظر اعمال کنید تا حق تقدم شما بر روی پرتفوی نمایش داده شود.

انواع حق تقدم سهام
به طور کل سه نوع حق تقدم برای سهام شرکتهای سرمایهگذاری وجود دارد که همه آنها، با هدف حفظ کردن قدرت کنترل و مدیریت سهامداران در امور شرکت و حفظ حقوق آنها به وجود آمده است.
انواع حق تقدمها
- حق تقدم سهام عادی: این نوع حق تقدم برای خرید سهام عادی جدید منتشر شده، استفاده میشود و از رایجترین نوع حق تقدم سهام است.
- حق تقدم خرید اوراق بهادار قابل تبدیل به سهم: این نوع حق تقدم برای خرید اوراق قرضه و یا هر اوراق بهادار قابل تبدیل به سهام عادی ارائه میشود.
- حق تقدم خرید انواع دیگر اوراق بهادار: این نوع از حق تقدم به خرید اوراق قرضه، سهام ممتاز و سهام سایر شرکتها اختصاص داده شده است.
نحوه تبدیل حق تقدم سهام به سهام عادی شرکت
همانطور که پیشتر گفته شد، بعد از اینکه سهامداران فرمهای مربوط به حق تقدم را تکمیل کرده و برای شرکت ارسال میکنند، به مدت 60 روز به آنها فرصت داده شده تا ارزش اسمی تعداد سهم خریداری شده توسط آنها که برای هر واحد سهم 1000 ریال میباشد را به شرکت پرداخت کنند. پس از پرداخت مبلغ فوق، حق تقدم سهام آنها در پایان دوره زمانی و ثبت افزایش سرمایه شرکت در سازمان بورس، سهام حق تقدم به صورت خودکار تبدیل به سهام عادی بورس میشود.

نحوه خرید و فروش حق تقدم سهام
از زمانی که شرکت اطلاعیه حق تقدم را منتشر میکند، هر سهامدار ۶۰ روز فرصت دارد مبلغ اسمی حق تقدم را پرداخت کند. در صورتی که حساب کارگزاری شما به میزان کافی موجودی داشته باشد، میتوانید پرداخت حق تقدم را از طریق کارگزاری به صورت خودکار و آنلاین انجام دهید.
اما اگر سهامداری به هر دلیل نخواهد حق تقدم سهام یک شرکت را خریداری کند، میتواند نسبت به فروش حق تقدم اقدام کند که بسیاری از فعالین این حوزه پیشنهاد فروش سهام حق تقدم در همان روزهای اول بازگشایی سهام حق تقدم را میدهند. چرا که تبدیل حق تقدم سهام به برگه سهام، پروسه زمانبری میباشد و شما میتوانید بعد از فروش حق تقدم سهام خود، سهام خود شرکت را خریداری کنید.
دامنه نوسان حق تقدم سهام
دامنه نوسان حق تقدم سهام به طور معمول دو برابر دامنه نوسان سهام عادی است. یعنی دامنه نوسان حق تقدم در بورس ۱۰ درصد است، در حالی که حق تقدم سهام در بازار فرابورس ۵ درصد میباشد.
سخن پایانی
حق تقدم سهام، یکی از راههای کسب سود برای فعالین بازار بورس است، چرا که با توجه به دامنه نوسان بیشتری که نسبت به بورس دارد، فعالین این بازار شروع به نوسانگیری و کسب سود از خرید و فروش سهام حق تقدم میکنند. بنابراین سهام حق تقدم دارای ریسک بالایی برای نگهداری میباشد، چرا که احتمال دستکاری قیمت توسط نوسانگیرهای بازار بسیار بالاست و پیشنهاد میشود که سهام حق تقدم خود را، در همان روزهای ابتدایی بفروشید و با نقدینگی بدست آمده اقدام به خرید خود برگه سهام کنید.
در این مقاله سعی کردیم شما را با حق تقدم سهام، انواع مختلف آن، نحوه تبدیل حق تقدم سهام به برگه سهم و ویژگیهای دیگر این نوع برگه سهام آشنا کنیم.
این مقاله هم به کارتون میاد: مفهوم Eps و Dps در سهام چیست؟
دیدگاهتان را بنویسید